در معرفت عید قربان با اشاره به ( وَفَدَيۡنَٰهُ بِذِبۡحٍ عَظِيمٖ) صافّات_۱۰۷

در تفسیر و تاویل این آیه شریفه و منظور از ذبح عظیم دو دیدگاه مطرح شده :

* تفسیر ظاهری که در اغلب تفاسیر شیعه و سنی به آن پرداخته شده است که مقصود از ذبح عظیم همان قوچی است که به عنوان فدیه و جایگزین اسماعیل برای ابراهیم فرستاده شد.

*خلیل الله با قدم در وادی قربانی فرزند،از بت شکنی به خودشکنی می رسد،یعنی در اطاعت خالق هم باید بت طاغوت مستکبر و مظاهرش را بر زمین کوبید و هم باید دیو هوس و تعلقات را به منای قربان آورد.

پدر توحید در این فراز درس عبودیت و خضوع را با همراهی فرزندش اسماعیل در میعادگاه حاجیان به تفهیم عملی می رساند.

* بنا بر احادیث و روایات معتبر، تعدادی از مفسران ،عاشورا و شهادت سیدالشهدا صلوات الله علیه را تاویل این آیه شریف می دانند.

چنانکه مرحوم شیخ صدوق (ره) ،از امام شمس الشموس صلوات الله علیه نقل می کند:

(چون خداوند به ابراهیم دستور داد که بجای ذبح اسماعیل، قوچی را که فرستاده شده است ذبح کند، ابراهیم در دل آرزو کرد، کاش فرزندش اسماعیل را بجای قوچ قربانی کرده بود تا دلش همچون دل پدری که فرزندش را در راه خالق ذبح کرده به درد می آمد و سزاوار بالاترین درجات اهل ثواب از راه صبر نصیبش می شد.

خداوند متعال به او وحی کرد که محبوب‌ترین خلق من نزد تو کیست؟

ابراهیم خلیل عرضه داشت :

در میان آفریدگانت برای من ، محبوب تر از حبیبت محمد(ص) نیست.

خداوند متعال فرمود:

او عزیز تر است نزد تو یا خودت؟

ابراهیم پاسخ داد:

او عزیزتر است. پرسیده شد: فرزند او عزیزتر است یا فرزند خودت؟

پاسخ داد: فرزند او.

خدا فرمود:

قربانی شدن فرزند او به ظلم و به ناحق به دست دشمنانش بیشتر دل تو را به درد می آورد یا کشته شدن فرزندت به دست خودت در راه اطاعت من؟

ابراهیم پاسخ داد:

قربانی شدن فرزند او به دست دشمنانش برایم دل آزارتر است.

خداوند متعال فرمود:

ای ابراهیم گروهی که گمان می کنند از امت محمد (ص) هستند، فرزندش حسین (ع) را بعد از او از سر ظلم و عداوت می کشند ... و با این کار مستوجب عذاب من می‌شوند.

ابراهیم بی تاب شد و اشک از دیدگانش جاری گشت.

به او وحی شد؛

که ای ابراهیم گریه بر حسین(ع) و شهادت مظلومانه او را جایگزین صبر و جزع کشته شدن فرزندت اسماعیل قرار دادم و برای تو رفیع ترین درجاتی که ثواب صبر بر مصائب است را فراهم می کنم《و فدیناه بذبح عظیم》شاهد مثال بر این مطلب هم 《و ترکنا علیه فی الآخرین》 است که بلافاصله بعد از 《و فدیناه بذبح عظیم 》قرار دارد. )

در حقیقت" واقعه قربانی کردن اسماعیل امتحانی برای او و پدرش ابراهیم بود و راز زنده ماندنش، حفظ نسل او که رسول خاتم(ص) است می باشد.

و این حسین(ع) بود که با شهادتش دین ابراهیم و دین جدش رسول خدا را زنده نگاه داشت و بدین گونه از تاویل ذبح عظیم الهی در روز عاشورا پرده برداری کرد.....

شاعر چه زیبا در این مقال مرقوم نموده که؛

اساسنامه روضه دانش آموزی انصارالمهدی عج...